จังหวัดเพชรบุรีเป็นจังหวัดทางภาคตะวันตกที่อยู่ไม่ห่างจากกรุงเทพมหานครมากนัก หากเอ่ยถึงจังหวัดเพชรบุรี หลายคนต้องนึกถึง ต้นตาล ตาลโตนด ขนมหม้อแกง แต่นอกจากจะมีขนมอร่อย ๆ แล้ว จังหวัดนี้ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจมากมาย รวมถึงแหล่งเรียนรู้ธรรมชาติอย่างแหลมผักเบี้ยด้วย
โครงการพระราชดำริแหลมผักเบี้ย เป็นผืนป่าชายเลนที่ได้รับการฟื้นฟูด้านปัญหาขยะและน้ำเสียจากพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช รัชกาลที่ 9 โดยใช้หลักการธรรมชาติช่วยธรรมชาติ คือ ใช้หญ้าธูปฤาษีช่วยบำบัดน้ำเสีย เพราะหญ้าชนิดนี้จะปล่อยก๊าซออกซิเจนจากรากลงไปในน้ำเสียให้กลายเป็นน้ำดี โดยใช้ระยะเวลาในการบำบัดประมาณ 90 วัน และใช้หลักธรรมชาติบำบัดโดยอาศัยรากของพืชที่ขึ้นในป่าชายเลนปล่อยก๊าซออกซิเจนลงในน้ำเสีย โดยใช้เวลาตามการขึ้นลงของน้ำทะเลในแต่ละวัน ก่อนจะปล่อยน้ำที่ได้รับการบำบัดแล้วลงสู่ลำคลอง และทะเลต่อไป จากพระราชดำริดังกล่าวจึงทำให้ “โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ” ตำบลแหลมผักเบี้ย อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี ถือกำเนิดขึ้น
จากทางเข้าด้านหน้าของโครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ เราสามารถปั่นจักรยานแวะชมวิวทิวทัศน์ หรือแวะถ่ายรูปตามจุดต่าง ๆ ได้ตามอัธยาศัย สนนราคาค่าเช่าจักรยานก็ไม่แพง คันละ 20 บาท/3 ชั่วโมง เท่านั้นเอง แต่ถ้าใครกลัวเมื่อย ทางโครงการก็มีรถนำเที่ยวพาเราเที่ยวชมตามจุดต่าง ๆ และหยุดส่งเราที่ปากทางเข้าป่าชายเลน ซึ่งภายในมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติระบบนิเวศป่าชายเลนระยะทางประมาณ 850 เมตร ตลอดสองข้างทางเต็มไปด้วยต้นโกงกาง และแสมที่กิ่งก้านปกคลุมจนเป็นหลังคากันแดด ส่วนพื้นที่ด้านล่างก็อุดมไปด้วยสัตว์ที่อาศัยอยู่ตามป่าชายเลนหลากหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นปลาตีนตัวโต ปูแสม ปูก้ามดาบ กุ้งดีดขัน และสัตว์น้ำต่าง ๆ อีกมากมาย แถมที่นี่ยังได้รับการขนานนามว่าเป็นสวรรค์ของนักดูนกในช่วงฤดูหนาว และติดอันดับ 1 ใน 10 สถานที่ดูนกที่ดีที่สุดในประเทศไทยอีกด้วย เนื่องจากจะมีนกอพยพย้ายถิ่นมาอาศัยอยู่ที่นี่กว่า 200 ชนิดนั่นเอง
จุดไฮไลท์ของเส้นทางนี้คือสะพานไม้ยาวตรงสุดทางเดินที่ทอดยาวไปยังท้องทะเลสีครามกว้างใหญ่ ที่นักท่องเที่ยวทุกคนต้องรัวชัตเตอร์เก็บภาพเอาไว้กันอย่างไม่อั้น ในช่วงที่น้ำลดชาวบ้านจะพากันมาเก็บหอย อย่างพวกหอยแครง หอยตลับเอาไปขาย ว่ากันว่าสามารถเก็บหอยตลับได้ถึงวันละ 3 ตันเลยทีเดียว นอกจากนี้ที่นี่ยังมีร้านขายของที่ระลึกให้เราเลือกซื้อสินค้าฝีมือกลุ่มแม่บ้าน อย่างงานจักสานจากธูปฤาษี เสื้อยืด ผัก ผลไม้ท้องถิ่น และสินค้าอื่น ๆ อีกมากมาย
โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ย อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งอยู่บริเวณเส้นทางเลียบชายทะเลจากอำเภอบ้านแหลมไปยังหาดเจ้าสำราญ โดยทางเข้าโครงการจะอยู่ติดกับวัดสมุทรโคดม สามารถเยี่ยมชมโครงการได้ฟรีทุกวันตั้งแต่เวลา 8.30 น. – 17.30 น.
ใครที่อยากเปลี่ยนบรรยากาศ หรือชื่นชอบการท่องเที่ยวแบบธรรมชาติไม่ควรพลาดเป็นอย่างยิ่ง